Nieinwazyjna metoda badania naczyń dogłowowych (tętnic szyjnych i kręgowych) wykorzystująca zjawisko fali ultradźwiękowej (USG) oraz zjawisko Dopplera. Stanowi podstawowe narzędzie w diagnostyce i monitorowaniu chorób tętnic szyjnych i kręgowych. Co jeszcze warto wiedzieć o badaniu zwanym „dopplerem”?
Pozwala ocenić anatomię a także wykryć ewentualne nieprawidłowości w tętnicach, takie jak blaszki miażdżycowe (w tym w jakim stopniu zwężają światło naczynia oraz jaka jest ich morfologia), zwężenia czy malformacje naczyniowe. Na badanie pacjent kierowany jest zwykle przez angiologa, chirurga naczyniowego, kardiologa lub neurologa. Również ci specjaliści – wraz z radiologiami – najczęściej zajmują się wykonywaniem i interpretacją USG tętnic dogłowowych.
Jak wygląda badanie?
USG trwa zwykle kilkanaście minut. W jego trakcie pacjent leży na plecach, dla poprawy warunków oceny lekarz wykonujący badanie często prosi o nieznaczne odchylenie głowy do tyłu. Badanie wykonywane jest za pomocą małej głowicy USG pokrytej żelem. Głowica jest przykładana po obu stronach szyi w miejscu przebiegu naczyń. Lekarz na bieżąco analizuje obraz uzyskany na monitorze aparatu USG. Badanie jest nieinwazyjne, niebolesne i nieszkodliwe. Pacjent nie powinien czuć żadnego dyskomfortu w czasie jego trakcie.
Szczególne wskazania do wykonania badania USG tętnic szyjnych dotyczą:
- niektórych objawów neurologicznych (zwłaszcza zawrotów głowy),
- diagnostyki omdleń i zasłabnięć,
- stanu po udarze mózgu lub TIA (przemijającym niedokrwieniu mózgu),
- oceny obecności miażdżycy w tętnicach szyjnych przy chorobie występującej w innych naczyniach (szczególnie w tętnicach wieńcowych serca i kończyn dolnych),
- monitorowania pacjentów ze zdiagnozowanymi już wcześniej zwężeniami w tętnicach szyjnych,
- kontroli pacjentów po zabiegach na tętnicach szyjnych (implantacji stentów lub tzw. endarterectomii tętnic szyjnych),
- kwalifikacji do zabiegów kardiochirurgicznych (zwłaszcza przed „by-passami”, czyli operacją pomostowania aortalno-wieńcowego wykonywanej w chorobie niedokrwiennej serca).
Jak przygotować się do badania?
Badanie jest całkowicie bezpieczne, trwa kilkanaście minut i nie wymaga specjalnego przygotowania. Nie jest wymagane pozostawanie na czczo.
Najlepiej zabrać ze sobą:
- karty wypisowe/informacyjne ze szpitali (jeśli pacjent takie posiada),
- wynik poprzedniego badania USG tętnic szyjnych (o ile było wykonywane w przeszłości).