Na liście tak zwanych chorób cywilizacyjnych robi się z roku na rok coraz bardziej tłoczno. Wszystko za sprawą szybkiego tempa życia, ale też coraz gorszej jakości jedzenia. Ten drugi powód często prowadzi do cukrzycy, która niejednokrotnie we wczesnych fazach jest trudna do zdiagnozowania. Jak zatem ją rozpoznać? Kiedy bić na alarm? I przede wszystkim – jak dbać o prawidłową gospodarkę cukrową? O tym rozmawiamy z mgr Karoliną Pagacz, specjalistą ds. żywienia i dietetyki.

Jak rozpoznać u siebie cukrzycę? Jakie są typowe objawy, które natychmiast powinny nas zaniepokoić?
Głównym objawem cukrzycy jest wysoki poziom glukozy we krwi, który niestety nie jest widoczny „gołym okiem”. Dlatego też ważne jest regularne wykonywanie badań krwi. Widoczne objawy, które powinny nas zaniepokoić to m.in. wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, utrata wagi pomimo dobrego apetytu, wzmożona senność i zmęczenie, mrowienie w stopach, świąd skóry, trudne gojenie się ran, nieostre widzenie czy nawracające zapalenia skóry czy dziąseł. Oczywiście objawy cukrzycy mogą się różnić od jej typu, natomiast gdy zauważymy coś niepokojącego koniecznie udajmy się do lekarza.

A czy są objawy nietypowe? Kiedy warto być czujnym? Często złe samopoczucie zrzucamy na złą pogodę czy nadmiar pracy…
Tak, do nietypowych objawów możemy zaliczyć chociażby zmęczenie, nadmierną senność po posiłku czy też ogólne osłabienie organizmu. Warto wtedy przyjrzeć się naszemu ciału, czy występują jeszcze jakieś inne objawy i skontrolować poziom cukru we krwi i moczu.

Wiele osób nie wie, że możemy wpadać także w stany przedcukrzycowe. Takim stanem jest, jak się zdaje, insulinooporność. Czy to prawda? Jak rozpoznać u siebie insulinooporność? I kto jest na nią bardziej narażony – kobiety czy mężczyźni? I czy to prawda, że z insulinoopornością można wygrać?
Tak, insulinooporność jest stanem przedcukrzycowym, który prowadzi do rozwoju cukrzycy. Polega on na zmniejszonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny, pomimo jej prawidłowego lub podwyższonego stężenia w krwi.
Do głównych objawów insulinooporności można zaliczyć nadmierną senność po posiłku, trudności ze zrzuceniem zbędnych kilogramów, ogólne zmęczenie, problemy z pamięcią i koncentracją, tzw. „mgła” umysłowa, uczucie zimna, bóle głowy, ciągoty do słodyczy czy też częste uczucie głodu. Bardziej zagrożone na zachorowanie są kobiety.
Tak, w większości przypadków insulinooporność jest wyleczalna. Jeśli przyczyną jest nieprawidłowa dieta, brak aktywności fizycznej, używki czy nadwaga to można ten stan odwrócić. Jednak należy pamiętać, że wracając do starych nawyków zaserwujemy sobie ponowne pojawienie się insulinooporności i nasilenia jej objawów. Dlatego, im szybciej zmienimy swój styl życia, tym szybciej poprawimy swoje samopoczucie i zdrowie!

Cukrzyce mają różne typy. Dla laika jest to temat dość skomplikowany a typy trudne do rozróżnienia. Jak zatem to zrobić? I kto jest narażony na określone typy?
Cukrzycę możemy podzielić na kilka typów:

• Cukrzycę typu 1 – tzw. insulinozależna. Występuje u ok. 15-20% chorych, głównie u dzieci i osób młodych. Spowodowana jest zniszczeniem komórek β trzustki, odpowiedzialnych za wytwarzanie i wydzielanie insuliny. Toteż osoby chorujące muszą przyjmować ją z zewnątrz. Daje ona charakterystyczne i nasilone objawy.
• Cukrzycę typu 2 – najczęstsza postać (ok. 80%). Dotyka głównie osoby starsze i wynika nie z braku insuliny jak w przypadku I postaci, a z nieprawidłowego jej działania. Jest to współczesna choroba cywilizacyjna. Do czynników ryzyka zalicza się wiek i płeć – bardziej narażone są kobiety, a im jesteśmy starsi, to ryzyko rośnie. Nadwaga, otyłość, nadciśnienie tętnicze czy też nieprawidłowe odżywianie… Nie bez znaczenia są również predyspozycje genetyczne – jeśli osoby z najbliższego otoczenia chorują, powinniśmy zwiększyć swoją czujność.
  Objawy choroby są mało nasilone, a leczenie polega na stosowaniu odpowiedniej diety oraz przyjmowaniu leków przeciwcukrzycowych.
• Cukrzycę ciążową – diagnozowana w ciąży. Podwyższony poziom glukozy we krwi spowodowany jest zmianami hormonalnymi, które wynikają z rozwoju płodu. Aby unormować cukier, wystarczy stosować odpowiednią dietę, w nielicznych przypadkach potrzebna jest insulina. Cukrzyca ta kończy się zwykle wraz z porodem, jednak sama w sobie zwiększa ryzyko rozwinięcia się cukrzycy typu 2 w przyszłości.

Jak zapobiegać cukrzycy i dbać o prawidłową gospodarkę cukrową? Trzy podstawowe działania profilaktyczne to…?
W jaki sposób można stosować profilaktykę cukrzycy typu 2? To proste! – zadbaj o zdrowy styl życia:

• utrzymuj prawidłową masę ciała,
• jedz zdrowo – unikaj przetworzonych produktów (np. fast foody, słodycze, alkohol) pij dużo wody, jedz dużo warzyw i owoców,
• 3zadbaj o codzienną aktywność fizyczną.